Is het een haas? Of een klein hertje? Nee, het is een Azara’s agoeti (Dasyprocta azarae)! Ze leven bij de klauwaapjes in de Apenruïne. Hier speuren ze de bodem af naar gevallen voedselresten die de aapjes laten vallen. Maar als je ze goed observeert, zie je dat de agoeti’s niet alles in een keer opeten en het opbergen voor later.
Kenmerken
Leefwijze
Status
UiterlijkAgoeti’s zijn grote knaagdieren met een apart uiterlijk. Zijn grote achterpoten hebben iets weg van die van een haas en worden daarom ook wel goudhazen genoemd. Vooral bijzonder is de haarkleur van de agoeti. Deze ‘wildkleur’ wordt ook wel agouti genoemd en een haar heeft niet één, maar wel drie kleuren. Het begin van de haar is grijs, het middendeel is bruinachtig en het puntje van is zwart. Door deze kleurencombinatie valt een agoeti bijna niet op tussen de bladeren en struiken.
LeefomgevingNet als alle andere cavia-achtigen komt de Azara’s agoeti voor in Zuid-Amerika. En dan specifiek in het zuidwesten en zuid-centraal Brazilië, Bolivia, in het oosten van Paraguay en het noordoosten van Argentinië. Hier leven ze in de tropische wouden, maar ze komen ook voor op de open vlaktes in de buurt van palmbomen om de gevallen palmnoten te eten.
VoedingAgoeti’s zijn echte scharrelaars. De hele dag zijn ze op zoek naar zaden, vruchten en hun favoriete voedsel palmnoten. Wanneer er te weinig van dit alles te vinden is gaan ze over op bladeren en takken.
VoortplantingSommige dieren hebben een voorplantingsseizoen, maar Azara’s agoeti’s niet. Zij kunnen het hele jaar door jongen krijgen. Na een geslaagde paring duurt het ongeveer 100 tot 110 dagen tot er 1 tot 4 jongen worden geboren. Deze jongen zijn zogeheten ‘nestvlieders’ en kunnen gelijk met hun moeder meelopen. Wel zijn de jongen nog afhankelijk van hun moeder voor melk en bescherming.
GedragAgoeti’s zijn de tuiniers van de jungle. Wanneer ze een noot hebben gevonden, begraven ze deze vaak om later (wanneer er schaarste is) weer op te graven en te eten. Alleen is het onthouden van alle verstopplekjes een hele opgave! De noten die de agoeti is vergeten groeien uit tot een nieuwe boom. Daarom zijn agoeti’s erg belangrijk voor het onderhouden van een gezond regenwoud.
StatusNet als voor de meeste dieren uit Zuid-Amerika is ontbossing voor veehouderij een van de grootste bedreigingen voor hun leefgebied. Ook worden er regelmatig agoeti’s gevangen en gegeten door de lokale bevolking. Toch is weinig over hun status bekend. Om een gezonde populatie te behouden binnen dierenparken is er een EEP (populatie managementprogramma), waar WILDLANDS ook aan meewerkt.
BijzonderhedenParanoten hebben een erg harde schil die bijna niet te kraken is, maar voor de agoeti is dit een peulenschil. Met zijn scherpe voortanden knaagt dit dier zo door de schil heen en begraaft de noot in één van zijn opslagholen. Hierdoor kan de paranoot ontkiemen en uitgroeien tot een nieuwe boom. Deze samenwerking tussen twee soorten noemen we een symbiose en dat houdt in dat de paranotenboom afhankelijk is van de agoeti om zich te vermeerderen. Géén agoeti’s is géén paranoten.
