Schrik niet als je ineens geritsel hoort tussen de struiken op weg naar Rimbula! De kans is dan namelijk groot dat je een Peruaans doodshoofdaapje (Saimiri boliviensis peruvianus) ziet. Deze aapjes struinen overdag hoog door de bomen en komen af en toe beneden om eten te zoeken (en mensen te kijken).
Kenmerken
Leefwijze
Status
UiterlijkZijn naam ‘doodshoofdaap’ zegt het eigenlijk al... Alle doodshoofdapen hebben een witte doodshoofdvormige aftekening op hun gezicht. Er zijn verschillende soorten doodshoofdaapjes die allemaal iets verschillen in grote en kleur. Zo is het Peruaanse doodshoofdaapje een ondersoort van het Boliviaanse doodshoofdaapje. Het Peruaanse doodshoofdaapje is ook net iets kleiner en lichter van kleur dan de Boliviaanse.
LeefomgevingIn het tropisch regenwoud van Noordelijk en Centraal-Peru komt het Peruaanse doodshoofdaapje voor. Hier leven ze hoog in de bomen in groepen van soms wel honderden dieren. De aapjes zijn super behendig en dat moet ook wel, want zo ontsnappen ze aan hongerige pythons en andere roofdieren.
VoedingDoodshoofdapen zijn de gehele dag op zoek naar voedsel. Ieder blaadje wordt zorgvuldig geïnspecteerd, totdat ze een prooi te pakken hebben. Ze zijn zo zorgvuldig dat ze bijna iedere minuut wel een prooi vinden. Er staat van alles op het menu: insecten, slakken, eieren, kleine zoogdieren en vogeltjes. Naast het jagen zoeken doodshoofdapen ook veel naar fruit. Dit is niet het fruit dat wij in de supermarkt kopen, maar bijvoorbeeld juist zure wrange vijgen. Wel 90% van hun dieet bestaat uit deze vijgjes.
VoortplantingWanneer het paarseizoen is aangebroken beginnen de mannen hormonen aan te maken, waardoor ze in rang stijgen. Na een geslaagde dekking wordt er na 152 tot 172 dagen een jong geboren. Het lichaam van een pasgeboren doodshoofdaap is nogal uit proportie ‘het hoofd van het jong is bijna één derde van hun lichaam’. Na een periode van 4 tot 6 maanden zogen, eet het jong volledig zelfstandig en blijven nog twee tot drie jaar bij de groep. Als het jong een vrouwtje is, blijft zij binnen de groep, maar een mannetje staat gelijk onderin rang en zal zich met een mannengroepje samenvoegen.
GedragDoodshoofdapen leven in enorme groepen van 20 tot wel 300 dieren. Binnen deze groepen heerst een strikte hiërarchie. De vrouwtjes staan bovenaan in rang en de mannetjes leven in kleine sub-groepjes daar omheen. Als het paarseizoen aanbreekt (in november) maken de mannetjes hormonen aan, hierdoor wordt hun lichaam wel 20% zwaarder en gespierder. In deze periode stijgen zij in rang en zullen ze met elkaar vechten. Ook plassen zij in deze periode over hun handen en lichaam om hun territorium met geur af te zetten. Deze hormonen blijven drie maanden aanhouden tot het paarseizoen is afgelopen.
StatusHet Peruaanse doodshoofdaapje is niet bedreigd in het wild. Door de boskap in het tropisch regenwoud wordt hun leefgebied wel steeds kleiner en dit kan in de toekomst wel een gevaar vormen voor de doodshoofdaapjes. Om er voor te zorgen dat de populatie binnen dierenparken gezond blijft, is er een speciaal managementprogramma (EEP), waar WILDLANDS ook aan mee doet. 
BijzonderhedenDoodshoofdapen spelen een hele belangrijke rol in het ecosysteem van het regenwoud. Doordat ze veel vruchten eten en ook veel voedsel laten vallen, verspreiden ze de zaden van wel 150 verschillende plantensoorten. Veel andere diersoorten zoals wilde zwijnen weten dat de doodshoofdapen slordig zijn en volgen ze voor een makkelijke maaltijd.
