Op de grond in Jungola scharrelt het kogelgordeldier (Tolypeutes matacus) rond. Overdag zitten ze verscholen in hun hol, maar rond de schemering gaat het kogelgordeldier op zoek naar de voedselresten die de dieren in de bomen laten vallen.
Kenmerken
Leefwijze
Status
UiterlijkDe naam Armadillo doet het gordeldier echt eer aan, want in het Spaans betekend dit ‘kleine gepantserde’. Een andere naam voor het kogelgordeldier is ook wel het driebandgordeldier. Dit is vanwege de drie segmenten van zijn schild. De schildplaten van het kogelgordeldier passen precies in elkaar. Daarom kan hij zich als een van de weinige gordeldiersoorten oprollen tot een bal en op die manier goed verdedigen tegen roofdieren. Het harde schild van het kogelgordeldier is verbeende huid en vergelijkbaar met het schild van een schildpad. Het is zo taai als een vingernagel, maar wel flexibel door de zachtere huid tussen de platen.
LeefomgevingKogelgordeldieren komen voor in Zuid-Amerika. Specifiek in Argentinië, Bolivia, Brazilië en Paraquay. Hier leven ze op de droge vlaktes en savannes. Deze gordeldieren graven zelf geen hol, maar maken gebruik van oude holen van andere dieren.
VoedingHet grootste deel van hun dieet bestaat uit insecten en ongewervelden. Met hun sterke voorpootjes en grote nagels krabben ze gemakkelijk een stuk rot hout kapot en eten dan de sappige larven die tevoorschijn komen. Af en toe ‘met een beetje geluk’ komen ze ook gevallen vruchten tegen en deze laten ze zeker niet liggen.
VoortplantingNa de paring verlaat het mannetje het vrouwtje en wordt er na 120 dagen een jongen geboren. Dit jong is na de geboorte nog blind en naakt, maar kan al snel met zijn moeder mee lopen. Na 72 dagen is het jong oud en zelfstandig genoeg om zijn moeder te verlaten. Een jaar later is het jong geslachtsrijp en gaat dan zelf op zoek naar een partner.
GedragKogelgordeldieren zijn solitaire dieren. Dat wil zeggen dat ze alleen leven en niet in een groep. Soms zoeken ze elkaar tijdens de koude periodes op om ’s nachts tegen elkaar aan te kruipen. Anders dan andere gordeldierensoorten graaft het kogelgordeldier geen hol, maar maakt gebruik van oude holen of een verlaten termietenheuvel.
StatusHet kogelgordeldier heeft de status kwetsbaar. Door de illegale huisdierenhandel en doordat het een delicatesse is voor de lokale bevolking, worden er dieren uit het wild gevangen. Ook door habitatverlies (door de toenemende landbouw) verdwijnt het leefgebied van deze gordeldieren.
BijzonderhedenGordeldieren zijn bijzondere dieren. Je zou het niet denken, maar ze zijn verre familie van de luiaard. Ook de miereneters behoren tot deze klasse. Iets dat de gordeldieren onderscheidt is het schild. Dit schild is gemaakt van keratine (hetzelfde materiaal als je vingernagel) en hiermee kan het gordeldier zich oprollen als een kogel. Wanneer een roofdier toch met zijn poot tussen het schild komt, kan het gordeldier deze klemzetten en het roofdier flinke pijn bezorgen.
Lunchen in de jungle?
Heb je zin om heerlijk te lunchen midden in de grootste tropische kas van de wereld? Of heb je liever een lekker gekoeld drankje? Bij Rimbula Restaurant is het mogelijk. Neem plaats op het terras en hoor de gibbons zingen en zie vogels voorbij vliegen. Rondom het terras is er voor kinderen genoeg te beleven.
